የሱፍ አበባ መጀመሪያ የመጣው ከሰሜን እና ከመካከለኛው አሜሪካ ነው። ከ 4,500 ዓመታት በፊት በሰሜን አሜሪካ እና በሜክሲኮ ሕንዶች ተለማ። የስፔን መርከበኞች የሱፍ አበባ ዘሮችን ወደ አውሮፓ ያመጡት እስከ 1552 ድረስ ነበር።
የሱፍ አበባ የሚመጣው ከየት ነው?
የሱፍ አበባ በመጀመሪያ የመጣው ከሰሜን እና መካከለኛው አሜሪካ ሲሆን ከ 4,500 ዓመታት በፊት በህንዶች ሲለማ ነበር. የስፔን መርከበኞች በ1552 ወደ አውሮፓ ያመጡት ሲሆን በአሁኑ ጊዜ እንደ ምግብ፣ ጌጣጌጥ እና ዘይት ተክል ታዋቂ ነው።
የሰሜን አሜሪካ ሕንዶች ስብ አቅራቢ
የሰሜን አሜሪካ ሕንዶች የሱፍ አበባን እንደ ምግብ ተክል ያረሱት ገና ቀደም ብለው ነበር። ምግባቸውን በስብ ለማበልጸግ ዘይት የያዛቸውን አስኳሎች ተጠቅመዋል።
በሰሜን አሜሪካ በተደረጉ የአርኪኦሎጂ ቁፋሮዎች ተመራማሪዎች በተለይ ብዙ ሺህ አመታት ያስቆጠሩ የሱፍ አበባ ዘሮችን አግኝተዋል። የህንድ ተወላጆች ቀደም ሲል የሱፍ አበባን እንደ የምግብ ተክል አብቅለውታል ብለው ይደመድማሉ።
የሱፍ አበባ ዛሬም የአሜሪካ የካንሳስ ግዛት ምልክት ነው።
የኢንካዎች ጌጣጌጥ ተክል
በኢንካዎች ዘንድ የሱፍ አበባ በዋነኝነት የሚያመልከው የአምላካቸው ምስል ሆኖ ነበር።
ስፔናዊው ድል አድራጊ ፍራንሲስኮ ፒዛሮ በ16ኛው መቶ ክፍለ ዘመን መጀመሪያ ላይ ይህን አስተውሏል።
ኢንካዎች አበባውን እንደ ጌጣጌጥ አድርገው ያቆዩት እንጂ እንደ ሰብል አይጠቀሙበትም ምናልባትም ብዙ የሰባ የእጽዋት ዝርያዎች በእጃቸው ስላገኙ ነው።
እንደ ዘይት አቅራቢነት በአውሮፓ ይጠቀሙ
የሱፍ አበባው ዘር ወደ አውሮፓ ከተዛመተ ብዙም ሳይቆይ በቡና ምትክ ወይም በተጋገሩ ዕቃዎች ላይ ይውል ነበር። የሱፍ አበባ እንደ ዘይት አቅራቢነት አሁን ያለውን ጠቀሜታ ያገኘው በ19ኛው ክፍለ ዘመን ብቻ ነው።
ከዚያን ጊዜ ጀምሮ በብዙ አገሮች የሱፍ አበባ ዘይትን ለምግብ ዓላማ፣ ለኢንዱስትሪ ዘይትነት እና ለመድኃኒት ዘይቶች በማምረት በኢንዱስትሪ ለምቷል። ዘይቱ ከፍተኛ መጠን ያለው ያልተሟላ ቅባት አሲድ ስላለው በተለይ ጤናማ እንደሆነ ይቆጠራል። ዋናዎቹ አብቃይ አካባቢዎች፡ ናቸው።
- ቻይና
- ዩናይትድ ስቴትስ
- ሩሲያ
- ዩክሬን
- ምእራብ አውሮፓ ሀገራት
ተወዳጅ የአትክልት ስፍራ
የሱፍ አበባ እዚህ ሀገር ውስጥ እንደ ጠቃሚ ተክል በብዛት የተተከለው ብቻ አይደለም።
መትከል እና መንከባከብ ያልተወሳሰቡ በመሆናቸው እና የሱፍ አበባዎች በአካባቢው ያለውን የአየር ንብረት ሁኔታ በደንብ ስለሚቋቋሙ አበባው በጣም ተወዳጅ ከሆኑት የጓሮ አትክልቶች አንዱ ሆኗል.
ጠቃሚ ምክሮች እና ዘዴዎች
የሱፍ አበባ ሄሊያንቱስ አኑስ የእጽዋት ስም ሄሊዮስ=ፀሐይ እና አንቱስ=አበባ ከሚሉ የግሪክ ቃላቶች የተገኘ ነው። አኑስ ማለት ተክሉ ዓመታዊ ነው. ይሁን እንጂ የግሪክ ተክሎች ምናልባት ዛሬ የሱፍ አበባ ተብለው ከሚታወቁት የጌጣጌጥ እና ጠቃሚ ተክሎች የተለዩ ዝርያዎች ሊሆኑ ይችላሉ.